YENİ FOÇA YOLUNUN GERÇEK VE İLGİNÇ YAPILIŞ HİKAYESİ
Sebahattin Karaca / Foça
Tatil köyü yapılırken ve sonrasında işletilirken Foça merkezinden tatil köyüne kadar bir yol da gerekiyordu.
Hatta o noktadan itibaren Yeni Foça’ya kadar da bir yol açılmasının turizm yönünden çok faydalı olacağı kesindi.
O zaman her taraf tarlaydı hiç yol yoktu.
Öyle ki, o yıllara değin Foça’dan yeni Foça’ya sadece deniz yoluyla gidilip gelinirdi.
İki Foça arasında tarlası bağı bahçesi olanlar da hayvan sırtında gidip gelirlerdi.
Kara yolları ile temasa geçildi: Durum anlatıldı.
Kara yolları: Biz istimlak edemeyiz. Bu program dışıdır. O bakımdan mal sahipleri ya taahhüt edecekler ya da siz belediye olarak mülk sahiplerinin bir şekilde olurunu alacaksınız.
Ayrıca acil olarak istiyorsunuz. Bunun için de hemen kolları sıvamanız gereklidir, dediler.
Yani “Biz bunu kendi başımıza hemen yapamayız.” diye kestirip attılar. “Toprak sahipleriyle görüşün.
Yolun geçeceği kısma tekabul eden yerlerini bila bedel kara yollarına vermeyi taahhüt etsinler, sonrasında biz de gelir durumu değerlendiririz.” dediler.
Belediye Çaresiz
Belediyede o zaman kuruş para yoktu.
Bunun üzerine tarla sahipleriyle görüşüldü. Mal sahipleri ile temasa geçildi.
Onlara “Bu yolun geçeceği kısımları bedava verin. İlerde tatil köyü yapıldığında, arkasından Yeni Foça yolu açılıp imar uygulaması yapıldığında sizler de çok istifade edeceksiniz.” denildi.
Sonra “Bu bölge imarda turizm alanı olacak. İmara açılacak tarlalarınız değerlenecek. Foça bir tatil köyüne kavuşacak, siz de değerlenen mülklerinizden daha iyi yararlanma şansı yakalayacaksınız.” denildi.
“Gelin, siz bunun karşılığında para istemeyin. Siz razı olursanız biz kara yollarına bildireceğiz, bir an önce yol yapımına başlayacaklar.” denildi. Bu şekilde tarla sahipleri ikna edilmeye çalışıldı.
Hasan H.Ç., Arnavut Cemal Ağa diye birisi, Mustafa D., Münip D. ve Yeni Foça bölgesinden bazıları, ille para isteriz diye tutturdular.
En çok parayı Mustafa D. aldı. Belediyenin imkanlarıyla kimine aydan aya para verildi; kimisi ile arsa takası yapıldı.
Bazıları belediyenin kendilerine taksitli ödeme yapmasını kabul etti.
Öyle ki belediye kimisini, bir kaç sene üst üste kömür vermek sözü ile ikna edebildi. Bununla beraber elbette hiç bir bedel almadan, tarlasından yolun geçmesine izin verenler de oldu.
Mülkiyet sorunu çözüldükten sonra
Mülkiyet sorunları büyük ölçüde çözüldükten sonra yolun geçeceği güzergahta bulunan ve yolun açılmasını destekleyen diğer arsa sahipleri ile birlikte, Foça – Yeni Foça arasında yaşayan, bölgenin varlıklı ve etkili insanları ile temasa geçildi.
Bunlardan bir tanesi Muhittin İ. ve ailesiydi. Kendileri ile irtibat kuruldu. Muhittin İ. Bey, “Siz kara yolları ile görüşün onlar araç gereç versinler, ben de karayolları teknik elemanlarının masraflarını ve yol yapımında çalışacak usta ve işçilerin parasını ödeyeyim. Köprü masraflarını karşılayayım ve araçların mazotunu temin edeyim. Bu yolu yapalım.” dedi.
Bu görüşme belediyeyi çok sevindirdi. Haberi hemen kara yollarına ilettiler.
Oradan büyük bir sevinçle, İzmir Valisine gidildi. Vali yerinde yoktu; ama yardımcısı ile görüşüldü. Vali yardımcısı da hemen greyder, kamyon, kepçe gibi yol yapım araçlarını, makinelerini alana en kısa sürede göndereceğini söylendi.
Muhittin İ. bütün masrafları karşıladığı için araçlar çok çabuk iş başı yapabildi.
Bu işleri organize etmek için belediye çok etkin çalıştı. Esasında mevcut Turizmi Teşvik Kanunu’na göre devletin, bir yandan tatil köyünü yaparken bir yandan da yolunu yapması gerekirdi; ama yapmadı ya da yapamadı.
Kısa bir sürede Foça ile Yeni Foça arasındaki yolu ham haliyle açtılar.
En azından yolun yeri belli oldu. Arkasından iyileştirme çalışmaları yaparak, Foça – Tatil Köyü arasındaki yolu kullanılır hala getirdiler.
Ardından tatil köyünden Yeni Foça’ya kadar olan kısmı stabilize toprak yol haline dönüştürdüler.
Sonuçtan bazı tarla sahipleri çok memnundu. Yol, tarlasının kenarından geçiyordu. Memnun olmayanlar da vardı elbet. Onlar da; “Bu yol neden benim tarlamın yanından veya içinden geçmiyor?” diye serzenişte bulunuyorlardı.
Yolun devamını yapmak yine kilitlendi.
Kara yolları muazzam araçlarla kısa sürede her türlü aracın geçebileceği stabilize yolu yaptı. Ancak komando okuluna kadar gelen yoluun yapımını, kara yolları okulun önünde bıraktı.
“Bundan sonrası şehir içi biz bir şey yapamayız.” deyince, belediye tekrar soluğu, Turizm Bakanlığı Müsteşarı, Kemal Baytaş’ın yanında aldı.
Kemal Baytaş’a acil durum bir kere daha haritalar üzerinde anlatıldı.
Bu yolun uzunluğu ve maliyeti hesaplandı. Turizm Teşvik Kanunu’na istinaden ödeneği kısa sürede çıkarıldı. Komando okulu ile Değirmenlik yolu arası, yol inşaatı kısa sürede tamamlandı.
Bu arada, Foça’da yaşayan yarım asırlık bir turizmci olarak, iki Foça’yı birbirine bağlayan yolun yapım masraflarını tek başına üstlenen Muhittin İ.’yi rahmetle anıyor, mekanı cennet olsun diyorum.
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.