Türk Gemileri ‘Kara Listeyi’ Aştı

TÜRK GEMİLERİ ‘KARA LİSTEYİ’ AŞTI

ŞENOL GÖK ALİAĞA HABER 06 03 2006

Bir zamanlar AB Komisyonu tarafından uluslararası sularda istenmeyen Türk bayraklı gemiler için durum değişmeye başladı. Türk bayraklı gemilere uygulanan ‘çok sıkı denetimler’ de  yerini ‘denetimler’e bıraktı. “Denetimsiz gemileri, AB sularında istemiyoruz”, “Türkiye, yüksek risk taşıyan ülkeler arasında”…evet bu ve buna benzer sözler, bir zamanlar Türk gemileri için AB komisyonu tarafından dile getiriliyordu. 18 Avrupa ülkesinin üye olduğu Paris Mutabakat Zabtı(Paris Memorandum Of Understanding-MOU-), 2003 yılında Uluslararası Denizcilik Örgütü’ne(IMO) sunduğu raporda Türkiye’yi kara liste’de gösteriyordu ve ‘sakıncalı gemiler’ listesinde bulunan 112 gemiden 36’sını Türk bandralı gemiler oluşturuyordu. Listede, Türkiye’nin yanı sıra Tonga, Bolivya, Kamboçya, Kuzey Kore ve Lübnan gibi ülkeler yer alıyordu. Ayrıca, listede adı geçen gemiler, çok tehlikeli kabul edildi. O yıllarda AB yetkilileri de görüşlerini şu şekilde dile getiriyorlardı: “Bizim için ülkelerin kara listeye alınmasının kriteri, gemilerin yaşı değil, daha önce kontrollerden geçip geçmemesi. Türkiye, yıllardır kara listede ve ne yazık ki uluslararası deniz güvenliğini sağlamada üzerine düşen sorumluluğu yerine getirmedi.” Peki, aradan geçen üç yılda neler değişti? Türk gemileri, kendilerine yöneltilen suçlamalardan kurtulabildiler mi? Yoksa, uluslararası sularda hala istenmeyen gemiler arasında mı yer alıyor?

Deniz Ticaret Odası İzmir Şubesi Yönetim Kurulu Başkanı Géza Dologh, sektörde bakış açısının değiştiğini,  Deniz Ticaret Odası ve armatörlerin bu konuyu ciddi bir şekilde ele aldığını söyledi.

GEZA DOLOGH:”TÜRKİYE KARALİSTEDEN ÇIKIYOR”

Yeni hükümet ile birlikte Denizcilik Müsteşarlığı’na atanan yetenekli denizci yöneticilerin her çeşit önlemi aldığını ve işi takip ettiklerini vurgulayan Dologh, gemilerin uluslararası sulara çıkmadan önce ‘önsörvey’ denilen bir kontrol yöntemi ile denetimlerinin yapılarak dışarıda tutulmalarının büyük ölçüde önlendiğinin altını çizdi.  

Türkiye’nin 2003 yılından beri içerisinde bulunduğu AB kara listesi’nden kısa bir süre içerisinde çıkacağını tahmin ettiğini dile getiren Dologh, “Rakamlar da bu durumu doğruluyor. 2004 yılında Paris MOU kapsamında tutulan Türk bayraklı gemi  sayısı 68 iken 2005 yılında bu rakam 41’e düşmüş. Kara listede bulunan ülkelerin bir gemisi eğer bir yıl içerisinde iki defa AB limanlarında denetime takılırsa bu gemi bir daha AB limanlarında yük taşıyamıyor. Ancak, 2003 yılından bu yana köprünün altından çok sular aktı. Konu, tüm taraflar tarafından ciddi bir şekilde ele alındığı için  AB tarafından yapılan ‘çok sıkı denetimler’ de yerini ‘denetimler’e bıraktı. Herkes sorumluluğunu bilir ve ona göre hareket ederse aşılamayacak sorun kalmaz” diye konuştu. Bilindiği gibi, liman ve bayrak devleti denetim sonuçlarına göre hazırlanan MOU Raporu, IMO’ya üye ülkeler nezdinde referans olarak kabul ediliyor.

ALİAĞA’DAN KARA LİSTEDE GEMİ YOK

Aliağa Liman Başkanlığı’nda düzenlenen törende yemin eden Ahmet Apak, Barış Tarım ve Behlül Karataş adlı üç genç memur, bundan böyle ilçeye gelen gemileri Liman başkanlığı adına Sörvey (Gemi Denetim Uzmanı) olarak denetleyecek. Sörvey yemin törenine Aliağa Kaymakamı Emir Osman Bulgurlu, Belediye Başkanı Tansu Kaya, Cumhuriyet Başsavcısı Levent Hardalaç, Aliağa Ticaret Odası Başkanı Adnan Saka ve çok sayıda davetli katıldı.

Aliağa Liman Başkanı Turgay Okur, 2005’de Gemi Denetleme Uzmanı olarak Stajyer olarak göreve başlayan üç personelin sınavlarda başarılı olduğunu dile getirerek, yapılan yemin töreni ile Gemi denetim Uzmanı olarak göreve başladıklarını kaydetti. Ahmet Apak, Barış Tarım ve Behlül Karataş adlı memurların yemin etmesiyle birlikte Aliağa’da sayısı 7 olan Gemi Denetleme Uzmanı sayısı 10’a çıktı. Yemin eden üç personelden sonra Aliağa Liman Başkanlığı’nın denetleme uzmanı ihtiyacı giderildi.

Aliağa Liman Başkanı Turgay Okur yaptığı açıklamada; Aliağa Liman Başkanlığının yeni bir motora ihtiyacı olduğunu belirterek bu ihtiyacın yıl içinde karşılanacağını ifade etti. Liman Başkanı Okur; “Gemi denetlemelerinde ve olası olaylarda acil müdahale için Liman Başkanlığımızın bir motor ihtiyacı var. Müsteşarlığımız ile yapılan yazışmalarda, bu talebimizin yıl içinde karşılanabileceğini öğrendik. Yeni Motorun gelmesiyle daha etkili ve süratli olacağız.” Dedi. “Gemi trafiği bakımından ikinci büyük bölge olan Nemrut bölgesinde Gemi güvenliği ve Denetimi bakımından hızlı bir iyileşme kat ettik.” Diye konuşan Liman Başkanı Turgay Okur; “Geçen yıl yurtdışında tutulan gemi sayısı 180’di. Yapılan çalışmalar meyvelerini verdi. Bu rakam 2005 yılı itibari ile 41’e düştü. Yeni personelimiz ile bu rakamları hızla aşağıya çekiyoruz. Artık 2005 yılı içinde liman başkanlığımız denetiminde olan Nemrut limanlar bölgesinden yola çıkmış yurt dışında tutulan gemi sayısında Aliağa’dan yola çıkmış tek bir gemi bile yoktur.” Dedi.

Liman Başkanı Okur yaptığı açıklamada; “Aliağa limanlarında yapılan denetimler sayesinde gemi sayısında azalma var. Ancak yükleme boşaltma tonajımızda artış var. 2005’de rakamlarımız 31 milyon 750 bin tona ulaştı. Aliağa Liman Başkanlığı bünyesinde Geçen yıl kurulan denetim birimi ile nemrut limanlarından çıkan ve gelen geminin sıkı bir şekilde denetlendiğini ifade eden Liman Başkanı Okur, “Denetimlerde yasal çerçevede tek bir eksik olduğunda bile geminin Aliağa limanlarına girmesine ve çıkış yapmasına müsaade etmiyoruz. 2005 yılında yurt dışında kara listeye alınmış ve tutulmuş gemi sayısı içinde Aliağa limanlarından çıkış yapan gemi sayısı sıfırdır