TÜRK VE DÜNYA DENİZCİLİK TARİHİNE RAHMİ M. KOÇ MÜZESİ’NDEN BAKIŞ!

TÜRK VE DÜNYA DENİZCİLİK TARİHİNE RAHMİ M. KOÇ MÜZESİ’NDEN BAKIŞ!

İnsanın su ile tanışması kendisiyle tanışması ile aynı ana denk geliyor. Denizlere açılmanın tarihi ise homo sapiens için “medeniyetin başlangıcı” ile eş tutuluyor. Rahmi M. Koç Müzesi, 29 Eylül Denizcilik Günü vesilesiyle yaklaşık yüz bin yıldan uzun bir geçmişe sahip olan denizciliğin tarihini merak eden herkesi müzeye davet ediyor.

Andre Gide, “İnsan, kıyıyı gözden kaybetme cesareti olmadan yeni denizler keşfedemez.” demişti. Yeni denizleri ziyaretçileriyle paylaşan Rahmi M. Koç Müzesi’nin geniş koleksiyonunun temelini ‘denizcilik’ oluşturuyor. Her yıl yenilenen ve giderek genişleyen koleksiyon, 12 farklı bölümden oluşuyor:

- Gemiler
- Dünya Seyahati Yapan Tekneler/Yelkenli Yatlar
- Römorkörler ve Tahlisiye Botu
- Buharlı Yat ve Gezinti Tekneleri
- Sportif Tekneler
- Geleneksel Tekneler
- Klasik Sürat Tekneleri
- Kayıklar ve Kanolar
- Makineler ve Motorlar
- Tırhandiller
- Gemi Baş Figürleri
- Denizcilik Malzemeleri

Müzenin ana bölümünü oluşturan Hasköy Tersanesi 1861 yılından itibaren Şirket-i Hayriye İstanbul Boğaziçi iskeleleri arasında sefer yapan buharlı gemilerin bakım, onarım ve inşalarının yapıldığı alan olarak kullanılmıştı. 1872 yılında İngiltere’de inşa edilen Meymenet, Nüshet, Rafet ve Amed demonte halde getirildikleri bu tersanede monte edilmişti. 1937’de denize indirilen Kocataş ve 1938’de denize indirilen Sarıyer vapurları yine bu tersanede inşa edilmişti. Şirket-i Hayriye’nin 1945 yılında devletleştirilmesinden sonra İstanbul Şehir Hatları İşletmesi’ne ait vapurların bakım ve onarımları yine bu tersanede yapılmıştı.

KOLEKSİYONDAN BAZI PARÇALAR

FENERBAHÇE VAPURU

Eski kartpostallardan ve Türk filmlerinden İstanbulluların hafızalarında iz bırakmış ve artık yolcu taşımasa da İstanbul’un simgelerinden biri haline gelen Fenerbahçe Vapuru müzenin en ilgi çeken objelerinden biri.

Eşi Dolmabahçe Vapuru ile birlikte 1952’de İskoçya Glasgow’da William Denny & Brothers Dumbarton tezgahlarında inşa edilmiş ve Şirket-i Hayriye’de 14 Mayıs 1953 tarihinde hizmete girmişti. Uzun yıllar Sirkeci-Adalar-Yalova-Çınarcık arasında sefer yapan vapur, 22 Aralık 2008 tarihinde ‘Veda Turu’ isimli son seferini gerçekleştirmiş ve 2009 yılında Rahmi M. Koç Müzesi’nde müze-vapur olarak ziyarete açılmıştır.

BUHARLI RÖMORKÖR ROSALİE

Rosalie 1873 yılında, ‘Den Briel’ adı altında, Kinderdijk J&K Smit Tersanesi tarafından, Hollanda’da inşa edilmiş. Değişik isimler altında farklı sahiplere römorkör olarak hizmet veren Rosalie, şimdi hafta sonları hava durumunun müsait olduğu bahar ve yaz günlerinde Rahmi M. Koç Müzesi’nden ziyaretçileri nostaljik bir Haliç Turu’na çıkarıyor.

BUHARLI YAT YSOLT

1893’te Simpson Strickland tarafından Dartmouth İngiltere’de inşa edilen Ysolt, Rahmi M. Koç tarafından satın alınana kadar son 30-40 yılını İskoçya’da çürümeye terk edilmiş bir halde geçirmiş

YELKENLİ YAT VE DÜNYA SEYAHATİ YAPAN TEKNELER

Rahmi M. Koç Müzesi’nin bu koleksiyonunun en önemli parçalarından biri şüphesiz, Sadun Boro’nun ‘Kısmet’ adlı yelkenlisidir. Dünyanın çevresini eşiyle birlikte 1965-1968 yılları arasında dolaşan ilk Türk Sadun Boro seyahatlerine daha sonra eşi ve kızıyla devam etmiştir.

Borolar’dan sonra yelkenli tekne ile dünya seyahati yapan bir diğer Türk ailesi ise Atasoylar’ın ‘Uzaklar’ yelkenlisi de bu koleksiyonda bulunuyor. 8,5 metrelik ‘Uzaklar’ ile Atasoylar’ın Ağustos 1992’de İzmir’in Sığacık koyundan başlayan ve 4 yıl 10 ay 6 gün süren yolculukları “Uzaklar – Atasoylar’ın Dünya Seyahati” adlı kitapta toplanmıştır. Yolculuk boyunca 40 bin deniz mili yol kat edimiş ve Atlantik, Pasifik ve Hint Okyanusları aşılarak 30 ülke ziyaret edilmiştir.

KONT OSTROROG

Anadolu denizciliğinin çizgilerini temsil eden alamatralar 1950’lerden itibaren balıkçılıkta takaların yerine kullanılmaya başlanmıştı. Alamatralara bir örnek olan Kont Ostrorog, Rahmi M. Koç Müzesi’nde sergilenmekten öte aynı zamanda bahar ve yaz aylarında hava durumunun uygun olduğu  günlerde daha önce balıkçı teknesiyle deniz turu yapmayan ziyaretçiler için eşsiz bir Haliç Turu keyfi sunuyor.

KLASİK SÜRAT TEKNELERİ

Gemiler, 19. Yüzyılda buhar gücünün kullanımı ile hızlanmıştı, benzinli motorun kullanılmaya başlamasıyla sürat tekneleri de üretilmeye başlamıştı. Rahmi M. Koç Müzesi’nin bu koleksiyonunda yer alan tekneler şu şekilde: ‘Chris Craft, Riva Aquarama, Riva Olympic, Riva Florida, Seamaid ve Barakuda’.

TIRHANDİLLER

Koleksiyonunun bir diğer önemli parçası ise ‘Ali Dayı Tırhandili.’ Akdeniz ve Ege’nin efsaneleri olarak görülen tırhandiller, alçak ve kavisli bir yapıya, geniş bir karına ve yuvarlak bir gövdeye sahiptirler.

KAYIKLAR VE KANOLAR

Rahmi M. Koç Müzesi’nin kayık ve kano koleksiyonunun değerli parçaları arasında ‘Boğaziçi Gezinti Kayığı, Thames Nehri Gezinti Kayığı,Şehzade Burhanettin Efendi Yalısı Kayığı, çocuk kayığı ve gezinti kayıkları ile kanolar’ yer alıyor.

GEMİ BAŞ FİGÜRLERİ VE DENİZCİLİK MALZEMELERİ

Rahmi M. Koç Müzesi’nin kapalı ve açık alanlarında çok sayıda denizcilik malzemeleri sergileniyor. Bunlar arasında devasa çapalar, pervaneler, makaralar, kürekler, dümenler, palalar, can simitleri, pusulalar, deniz kronometreleri, sekstantlar, oktantlar, teleskopik dürbünler ve fenerler yer alıyor.

Lengerhane/Mustafa V. Koç Binası’nda bulunan canlandırma ‘kaptan köşkü’ hayatında kaptan köşküne hiç girmemiş ziyaretçiler için benzersiz bir deneyim sunuyor. Kaptan köşkünün içinde birçok detay dikkat çekiyor. Radar, telsiz, harita odaları, pusula, gemi telgrafı gibi birçok detay ziyaretçiler tarafından görülebilir.

Bunların dışında Rahmi M. Koç Müzesi’nin denizcilik koleksiyonunda, 1927 İstanbul doğumlu olan Konstantin Ananyadis’in çalıştığı ‘motor tamir atölyesi’nin günümüze taşınmış hali, Ayvansaray’ın 1980’lerin ortalarına kadarki dönemini yansıtan ‘sandal yapımevi’, bir balıkçının yaşamını yansıtan ‘balıkçı barınağı’ ve son olarak Haliç Dükkanları’nın bulunduğu alanda yer alanda konumlandırılan gemilerde kullanılan araç-gereç ve aletlerin satıldığı ‘gemi donatım dükkanı’ da bulunuyor.  /EGE BASIN GRUBU

GAZETELERİMİZ

GÜNAYDIN EGE GAZETESİ     www.gunaydinege.net

BAKIRÇAY GAZETESİ         www.bakircay.com

EGE HÂKİMİYET GAZETESİ    www.egehakimiyet.com

FOTO HABER GAZETESİ         www.fotohaber.com.tr

VAZİYET GAZETESİ            www.yenivaziyet.com

YENİ VİZYON GAZETESİ         www.yenivizyon.net

ARASTA GAZETESİ            www.arastahaber.com

ALİAĞASPOR GAZETESİ        www.aliagaspor.com     

SAZAN MİZAH GAZETESİ       www.yenisazan.com

İNTERNET SİTELERİ İÇİN TIKLAYINIZ

ALİAĞA HABER           www.aliagahaber.com

ARASTA HABER           www.arastahaber.com

YENİ SAZAN               www.yenisazan.com

YENİ VAZİYET              www.yenivaziyet.com

YENİVİZYON              www.yenivizyon.net

ALİAĞA TARİHİ           www.aliagatarihi.com

GÜNAYDIN ALİAĞA         www.gunaydinaliaga.com

ALİAĞASPOR              www.aliagasport.com

ALİAĞAMIZ                www.aliagamiz.com

BAKIRÇAY                  www.bakircay.com

EGE HÂKİMİYET             www.egehakimiyet.com

GÜNAYDIN İZMİR             www.gunaydinizmir.com

AZİZ İZMİR                  www.azizizmir.com

EGE RAPOR                 www.egerapor.com

EGE İLAN                    www.egeilan.net

EGE İHALE                  www.egeihale.com

ALFA TİVİ                  www.alfativi.com

EGE VİDEO                www.egevideo.com

EGEPLAY                 www.egeplay.com