TARIM TOHUMLA BAŞLAR

Dünya Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) ile Uluslararası Tohum Testleri Birliği’nin (ISTA), Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi ile ortaklaşa düzenledikleri “Çeşit Tanılaması ve Genetiği Değiştirilmiş Tohum (GDO) Belirlenmesinde Elektroforetik Yöntemler ve PCR Teknikleri” konulu çalıştay, Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi’nde başladı.
EÜ Ziraat Fakültesi Dekanlık toplantı salonunda düzenlenen açılışta konuşan Ziraat Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Semih Erkan, tohumun tarımsal üretimin başlangıç materyali olduğunu söyledi. Tohumun tarımdaki öneminin, tohumculuk faaliyetlelrinin bir endüstri haline gelmesine neden olduğunu açıklayan Prof. Dr. Erkan, “Bugün dünya ticaretinde söz konusu olan tohumluğun değerinin 50 milyar dolar civarında olması; bu endüstrinin önemini ve bu endüstriye yapılan yatırımların gidereka artmasının nedenini açıklamaya yeterlidir” dedi.
Piyasada var olan çeşitlerin birbirinden farkının belirlenmesinde ya da çeşidin tescilinde bir nevi çeşide özgü parmak izlerinin oluşturulmasında daha güvenilir ve hızlı yöntemlerin kullanımına ihtiyaç duyulduğunu açıklayan FAO Temsilcisi Thomos Osborne, “Bu yöntemlerin kullanımı ile hem bir çeşidin tescil ve sertifikasyonu hızlanacak, hem de o çeşidi geliştiren ıslahçı veya tohum firmasının mülkiyet hakları daha güvenilir bir şekilde korunacaktır” diye konuştu.
Son yıllarda tohumculuk endüstrisine biyoteknolojinin girişi ile genetiği değiştirilmiş çeşitlerin geliştirilerek tohum piyasalarında yerini aldığını vurgulayan Çalıştayın Bölgesel Düzenleyicisi Doç. Dr. Hülya İlbi, “Biyoteknolojinin tarımsal üretimde sağladığı avantajlar yanısıra çevre güvenliği ve insan sağlığı açısından taşıdığı risklerle de kamuoyunu ve kanun düzenleyicilerini meşgul etmektedir. Bugün Avrupa Birliği ülkelerinde tohum partilerinin GDO içerip içermediğinini etiketlenmesi Avrupa Birliği Komisyonunca zorunlu hale getirilmiştir. Bu da beraberinde tohum partilerinde GDO belirlenmesinde analiz yöntemlerinin geliştirilmesine yönelik çalışmaları getirmiştir. Bu konuda ISTA tohumluklarda GDO olup olmadığının belirlenmesine yönelik yöntemler geliştirme ve yöntem birliğini sağlamada önderlik etmektedir” dedi.
Çalıştayın Balkan, Ortadoğu ve Kafkas ülkelerindeki tohum test laboratuarları arasında bilgi değişimi ve yöntem birliği sağlama amacıyla gerçekleştiridiğini vurgulayan Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü Başkanı Prof. Dr. Uygun Aksoy, “Bu çalıştaya; Türkiye, Slovenya, Bulgaristan, Makedonya, Suriye, Yunanistan, İran, Hindistan, Romanya, Bosna-Hersek, Arnavutluk, Azerbaycan, Özbekistan ve Mısır’ın üniversite, tohum tescil-sertifikasyon kuruluşları ve tohum firmalarından 19 araştırıcı ve teknisyen katılmaktadır” diye konuştu.
Dünya ve ülkemiz piyasalarında çok sayıda çeşidin varlığının bunların geleneksel morfolojik özelliklerine bağlı olarak tanımlanmalarını ve birbirinden ayrımını güçleştirdiğini açıkayan EÜ Rektör Yardımcısı Prof.Dr.İkiz, bu çalıştayın karşılıklı bilgi alışverişinin sağlanması açısından büyük fayda sağlayacağını söyledi.
EÜ Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü ile EÜ Tohum Teknolojisi Uygulama ve Araştırma Merkezi’nde yürütülecek çalıştay, TÜBİTAK tarafından da destekleniyor. 24 Şubat tarihine kadar devam edecek çalıştayda; tohumluklarda GDO belirlenmesinde kullanılabilecek yöntemlerin tanıtılması ve bunların uygulamada kullanımı tartışılacak.