KYME GÜN IŞIĞINA KAVUŞUYOR

 25 yıldır kazılan Kyme’de 2005 yılı kazı çalışmaları belirlenen program dahilinde sürüyor. . 10’ar kişilik üç ayrı İtalyan kazı grubunun yaptıkları kazılar Eylül ayı sonuna kadar sürecek.
Kendisinin başkanlığında İtalya'dan gelen Cosenza, Napoli ve Catania Üniversitelerinden oluşan, 3 İtalyan üniversitesine mensup 4 profesör, 15 arkeolog ve 5 teknisyenden oluşan 3 ayrı kazı ekibinin 2 ay boyunca yeni kalıntılara ulaşmaya çalıştığını bu yüzden ilk aşamada 3 ayrı yere sondaj kazısının yapıldığı belirten Lagona, ekipte yenileme çalışmasında yer alan iki stajyer Türk'ün de bulunduğunu kaydetti.
Kazıları yöneten İtalyan Arkeolog Ord. Prof. Sebastiana Lagona, “KYME Antik kentinden çıkarılan eserleri Aliağa’daki Müze binasında restorasyonlarını yapıyoruz. Burada müze henüz tamamlanmadığı için ortaya çıkan büyük eserleri İzmir ve İstanbul’daki Arkeoloji müzelerine gönderiyoruz. Aliağa Müzesi tamamlandığında bu eserler var oldukları topraklarda yaşamaya devam edecek” dedi.
Prof. Lagona, tarih boyunca Akdeniz’in en büyük Liman kenti olduğu belirtilen Aliağa yakınlarındaki Antik KYME kentinin Cumhuriyet’in ilk yıllarında kazı yapan Çekoslavaklar tarafından yağmalanarak, çıkan eserlerin Prag’a götürüldüğünü iddia etti..
25 yıldan bu yana Antik KYME kazılarını yürüten İtalya’nın Catania üniversitesi Arkeologlarından Çıkarılan eserlerin restorasyon çalışmalarını yapan Ordinaryüs Prof Lagona, Aliağa müzesinin yapımının tamamlanmasıyla, Kyme’den çıkan eserlerin Aliağa’da sergileneceğini söyledi.
“KYME, tarihte Akdeniz’in en büyük liman kenti olarak biliniyor. Buradan yapılan ticaret Akdeniz’in kalbini oluşturuyordu. Üstelik demokrasinin korunması ve özgürlük konusunda da önemli bir medeniyet başkentiydi.” Diye konuşan Prof Lagona, kazıların Eylül ayı sonuna kadar süreceğini belirti. Prof Lagona, 1925 yılında Çekoslovakların KYME’de kazı yaptığını hatırlatarak “Çekoslovaklar burada yasal kazı yaptı ama çıkardıklarını Prag’a götürdü” dedi.

KYME, AKDENİZ’İN MEDENİYET BEŞİĞİ
Geçmişi MÖ 1100’lü yıllara kadar dayanan KYME kentinin büyük bir alanı kapsadığını ifade eden Prof. Lagona, “Bu büyük Aeolis şehri her geçen gün bizi daha çok şaşırtıyor ve Akdeniz için önemi daha çok ortaya koyuyor. KYME’nin Akdeniz’deki rolünü destekleyici en önemli bulgular son 5 yıl içerisinde elde edildi. İlk yıllarda yapılan çalışmalarda Liman alanı, Tiyatro, Kuzey tepesindeki tapınak, şehir merkezi, güney tepesindeki oturma alanı ortaya çıkarılmıştı. Son yıllarda yaptığımız kazılarda da Roma hamamı, Pseudo kolonlu yol ve liman alanındaki sütunlu girişi ortaya çıkardık” dedi. Lagona, kentte bulunan Roma hamamına açıklık getirerek, “Kente çok yakın olan Ilıcaburun mevkiinden kurşun borularla sıcak su getirilmiş. Ayrıca dönemin yer hareketlerinde büyük taş ve sütunları tutturmak için kenetlenmiş taşlar arasına kurşun plakalar ile kaynaştırma yapılmış. Bu bulgu çok ilginç” dedi.
Lagona, “Ticarette çok önemli bir yere sahip olan Kyme şarapçılık, zeytin, üzüm, buğday ve seramik alanlarında çok gelişmiş bir bölgeydi” dedi.

1925’DE KYME’Yİ KAZAN ÇEK’LER, ESERLERİ PRAG’A GÖTÜRDÜ
KYME kazılarında çıkarılan çok sayıda heykel ve tarihi eserin başta İstanbul olmak üzere çeşitli müzelerde sergilendiğini ifade eden Lagona, “Ancak yıllar önce 1925 yılında Çekoslovakyalılar tarafından yapılan ilk Kyme kazılarında ortaya çıkarılan pek çok eser yurt dışına çıkarılarak Prag’a götürüldü. Daha sonra yeniden kazı yapmak isteyen Çekoslovak arkeologlara devlet kazı izni vermedi. Keşke o eserler Türkiye’den kaçırılmasaydı. Çünkü bu eserler Akdeniz medeniyetinin bir parçası. Onların toprakları burası” Dedi.
Çek’lerin eserleri Prag’a götürmesinin affedilemez olduğu söyleyen Lagona, “Çekoslovakların yaptığını anlamak mümkün değil. Oysa burada İtalyan Asıllı Demostere Baltazzi tarafından yapılan kazılarda ortaya çıkarılan eserler Baltazzi tarafından İzmir ve İstanbul arkeoloji müzesine teslim edilmişti. Doğru olan da buydu” dedi.

ALİAĞA MÜZESİ TAMAMLANMALI
İtalyan kazı Başkanı Lagona, Aliağa’da yapımı süren müzenin biran önce tamamlanması gerektiğini ifade ederek, “geçmişte belediye sadece müze yerini tahsis etmişti. Başka bir destek almadık. Müze Catania üniversitesinin katkılarıyla bu duruma geldi. Ama vakit geçirmeden burayı tamamlamalıyız. KYME Antik kentinden çıkarılan eserleri Aliağa’daki Müze binasında restorasyonlarını yapıyoruz. Burada müze henüz tamamlanmadığı için ortaya çıkan büyük eserleri İzmir ve İstanbul’daki Arkeoloji müzelerine gönderiyoruz. Aliağa Müzesi tamamlandığında bu eserler var oldukları topraklarda yaşamaya devam edecek” dedi.

“SERBEST KAZI İZNİNİ BEKLİYORUZ”
Prof. Sebastiana Lagona, “kazılarda bir çok ilginç bulguya rastladık. Ancak bilimsel olarak bunları doğru analiz edebilmek için kronolojik çalışma yapıyoruz. Bu sütunlu yolun nereye gittiğini henüz bilmiyoruz ama akropole ulaşıyor olabilir. Bölgede çok yapı var. Ancak SİT alanının bir bölümü özel mülkiyet alanı. Bunların hepsinin açığa çıkması için takas yapılmasını ve serbest kazı iznine kavuşmayı bekliyoruz. Uzun yıllar çalışmak gerekiyor. Akropol’da ve liman yakınında yeni kazıların yapılması gerekiyor. KYME en eski liman şehridir. En önemli ekonomik faaliyet deniz ticareti. KYME seramikçilikte dünyanın en ileri aşamasına ulaşmıştır.” Dedi.