ERİYİP YENİDEN DONAN DONDURMA İSHAL SEBEBİ

Yaz mevsiminde çocuklarda görülen ishallerde de artış oluyor. İshalin yaşlılarda ve çocuklarda risk oluşturabileceğini belirten Anadolu Sağlık Merkezi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Ayşe Sokullu, “Yazın besinlerin kolay bozulması, sıcak hava nedeniyle fazla sıvı alma isteğinin mikrop alma riskini arttırması ve hijyen kurallarına dikkat edilmemesi ishale neden olabiliyor” uyarısında bulundu.

İshale yol açan etkenler arasında, virüsler, bakteriler ve parazitlerin önemli rol üstlendiğini söyleyen Anadolu Sağlık Merkezi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Ayşe Sokullu, “İshal tedavisi etkene bağlı olarak değişiklik gösteriyor. Ancak yaygın olarak görülen ishal nedenleri arasında virüsler ön sırada geliyor. Bakteriler ise besin zehirlenmeleri ve buna bağlı ishallere neden oluyor. Virüslerin neden olduğu sulu dışkılama şeklindeki ishal, bir gün boyunca etki ediyor ve ateş yapmadığı gibi hastayı evine bağlamıyor” dedi.

Sıvı kayıpları çocukları daha fazla etkiliyor
İshallerin çocukları oldukça fazla etkilediğinin altını çizen Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Ayşe Sokullu, “Çocuklarda meydana gelen ishallerde sıvı kaybının yüksek olması hastane yatışlarını artırırken, basit bir yaz ishali nedeniyle bir yetişkinin hastaneye yatma ihtimali ise daha düşük oluyor. Çünkü sıvı kayıpları çocukları daha fazla etkiliyor. Çocuklarda yüzde 10 sıvı kaybı bile sıvı dengesini etkileyerek genel durumunun bozulmasına neden olabiliyor” şeklinde konuştu. Sıvı kaybının çocukları önce halsizleştirip, sonra hareketsizleştirdiğini ve bilinç kaybına kadar gidebilen durumlara neden olabildiğine değinen Dr. Sokullu, “Gerekli girişim yapılmazsa ishal çocuğun hayatını tehdit edebilir. Geç getirilen çocuklarda sıvı kaybı yerine konmasına karşın kaybedilen elektrolitler nedeniyle bazı bozukluklar kalabilir” dedi.

İshalin bulaşıcı olduğu unutulmamalı
İshallerin bulaşıcı olduğunun unutulmaması gerektiğini ve özellikle ortak yaşam alanlarında, tuvaletlerde el temizliği ve hijyen kurallarına özellikle dikkat edilmesi gerektiğini vurgulayan Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Ayşe Sokullu, “Yazın özellikle ortak yaşam alanlarının kullanımlarının artması, havuzlar, buralardaki tuvaletlerin kullanımı, açıkta satılan yiyeceklerin tüketilmesi gibi etkenlerin hepsi mikrobik durumun yayılmasını kolaylaştırabiliyor” uyarısında bulundu.

Dondurma tüketimine dikkat edilmeli
Yazın çok tüketilen bir besin maddesi olan dondurmanın da tüketimine dikkat edilmesi gerektiğini hatırlatan Dr. Sokullu, “Açıkta satılan dondurmalar mümkün olduğunca tüketilmemeli. Kapalı olarak satılan dondurmaların da bulunduğu dolapların sürekli çalışır konumda olması oldukça önemli. Süt ürünleri sıcak havada hemen bozulabildiği için dondurmanın eriyip sonradan dondurulmuş gibi bir görüntüsü varsa tüketilmemeye dikkat edilmeli” dedi.

Ailenin bilinçli olması çok önemli
İshal tedavisinde en önemli unsurun kaybedilen sıvının yerine konması olduğunun ve ailenin bilinçli olmasının çok önemli olduğunun altını çizen Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Ayşe Sokullu, “Sıvı dengesi aşırı bozulmamış vakalarda önce diyet değiştirilmeli. Daha az yağlı, fazla lif içermeyen, pirinç, patates gibi bağırsakları az çalıştırmaya yönlendirici besinler tüketilmeli. İshalde öncelikli amaç sıvı dengesini koruyucu önlemleri erkenden almak ve kayıpları ağız yoluyla yerine koyma tedavileri uygulamak” dedi. Hastaneye yatış ve serumla tedavi aşamasına ne kadar az mecbur kalınırsa o kadar iyi olduğunu söyleyen Dr. Sokullu, “Kusmalar için yine ailenin eğitilmesi önemli. Beslenme şeklindeki düzeltmeyle de kusma ilaçsız bir şekilde önlenebiliyor. Kusması olmayan çocuklarda tedavi biraz daha kolay oluyor. Ancak sıvı kaybı çok fazla olan, yani yüzde 10`un üzerine çıkan çocuklarda bu tip uygulamalarla zaman kaybetmeyip damar yolu ile sıvı tedavisine başlanmalı. Çocuk halsizleşmeye başlamışsa ve ağızdan sıvı alımı sağlanamıyorsa hiç vakit kaybetmeden doktora başvurulmalı” açıklamasında bulundu.

İshali önlemek için öneriler
Dışarıda yiyecek bulundurmamaya çalışın. 
Hijyen koşullarından emin olmadığınız yerlerde yemek yemeyin. 
El hijyenine dikkat edin, çocuklarınızın da ellerini hijyenik bir şekilde yıkamasını sağlayın. 
Süt ve süt ürünlerini tüketirken çok daha dikkatli davranın. Üretim ve son kullanma tarihleri ile saklama koşullarına bakın. 
Çocuklarda ishal başlar başlamaz sıvı takviyesine başlayın.