Medeniyetlerin Ev sahibi FOÇA

ASIRLARCA FARKLI MEDENİYETLERE EV SAHİPLİĞİ YAPAN FOÇA

Derleyen: Hasan ESER/ Foça / Ege Hakimiyet Gazetesi

Türkiye'nin kuzey batı  kıyılarında bulunan, Foça,  Uzun bir tarihi geçmişi var .Tepeden inerken kuş bakışı gördüğünüz etrafa serpilmiş gibi duran adalar, mavi bir deniz , cennete geldiğinizin habercisi.Foça"nın tarihi  M.Ö 11.yüz yılda Aiollar'ca kurulması ile başlamış.9 yy İon yerleşimi başlamış. Phokaialılar usta denizciler Ege , Akdeniz ve Karadenize açılıp bir çok koloni kurmuşlar. Önemli bazı kolonileri Amysos (Samsun); Çanakkale de Lampsakos (bugünkü Lapseki); Midilli Adası'nda Methymna (İtalya'da Elea (bugünkü Velia); Korsika'da Alalia; Güney Fransa'da Massalia (bugünkü Marsilya), Nice ve Antibes ; İspanya'da Ampuria'dır.Foçalıların bugünkü nesilleri Kyble isimli bir tekne yaparak bu tarihi yolculuğu canlandırmak için yola çıktılar.Foça"ya adını veren fokları korumak için Türkiye"nin 13. Çevre koruma bölgesi ilan edilmiş bölgeye 1998 yılında 1998 Henry Ford çevre koruma ödülü verildi.  Foça balıkçı kasabası  poyrazı ve kedisi meşhur, her teknenin önünde bir kedi görürsünüz. Her balıkçının kendi kedisi vardır. Burada balıkçılık halen halkın gelirlerinin önemli bir parçası. Türkiye  için de popüler tatil yerlerinden biri .  Foça güzel Günbatımı ile tanınıyor. Foça ve arka plandaki adalar eşsiz doğal güzelliklere sahip. Sahil boyunda yürüyüş yapabilirsiniz. Rumların yaşadığı 1923 yılına kadar ve sonrasında, zaman Türkler tarafından oturulan eski evler  var.  Foça aynı zamanda dünyanın en eski yerleşimlerinden biri dünyanın en eski amfi tiyatrolarından biride Foça da .  Foça"da çıkan bir çok değerli eser Müze yapılması halinde sergilenmek üzere İzmir Arkeoloji müzesi depolarında. Profesör Ömer Özyiğit başkanlığındaki kazı grubu yaz aylarında Dünyanın en eski tiyatrosu olduğu düşünülen tiyatro ile Athena ve Kybele Tapınakları"nda kazı çalışmaları devam ediyor. Foça"da onları ziyaret edebilir, çalışmalarını izleyebilirsiniz.

FOÇA ADINI  FOK BALIĞINDAN ALMIŞ

Antik devirlerde yağı ve derisi değişik amaçlarla kullanıldığı için ekonomik bir değere sahip olan Akdeniz foku, mitolojide de yeri olan bir canlı. Fokların, deniz tanrısı Poseidon ve güneş tanrısı Apollon'un koruması altında olduğuna inanılırdı. 12 kent devletten oluşan İon Birliği'nin en kuzeydeki üyesi olan Phokaia'da yapılan kazılarda, İÖ 500'lere tarihlenen fok figürlü sikkelere rastlıyoruz. Eski Yunanlılar, Akdeniz fokunu, tombul hayvan anlamına gelen phoka (foka) sözcüğüyle adlandırıyordu. Günümüzde, üzerinde bugünkü Foça'nın bulunduğu antik Phokaia kentinin adının, foklardan geldiğine inanılıyor.

TÜRKİYE"NİN İLK TATİL KÖYÜ FOÇA"DA

Türkiye'nin ilk tatil köy'ü  olan 700 yataklı Foça Club Med tatil köyü AKP hükümetinin özelleştirme politikası yüzünden kapatıldı.Tesis 5 sezondur hizmet dışı kalarak atıl duruma düştü. 1967 Yılında açılan ve 1982 yılında sözleşmesi uzatılarak 1-11-2005 yılında da tahliye edilen Emekli sandığı mülkü olan Fransız Tatil köyü özelleştirme idaresine devir edilerek satışa sunuldu. 'Dönemin Hükümeti emekli sandığını, diğer kamu kurumlarında da olduğu gibi  işletmelerini özelleştirmesi için aldığı ilke karar ve yasalar doğrultusunda ÖYK tarafından satışa çıkarıldı. Fakat  özelleştirilme gerçekleştirilemedi, tesisin satışı iptal oldu.

SUNSAİL CLUP PHOKAİA 2009 YAZ SEZONUNDA YOK

Dünyanın önde gelen su sporları tatili hizmeti sunan en büyük ve lider turizm operatörlerinden TUİ"nin bünyesinde bulunan, Türkiye"nin en büyük su sporları merkezi olan , Sunsail Yatçılık Yelken Okulları ve Su Sporları Merkezleri, Türkiye"deki üç noktada gösterdiği faaliyetleri durdurma ve ülkeyi terk etme kararı aldı. Kapanan tesislerden bir tanesi de Foça ilçesinde   hizmet veren  Sunsail Clup Phokaia oldu.Tesis  yelken, sörf, yat, kano ve benzeri malzemelerini Yunanistan"ın Vounaki kentindeki merkeze taşıdı

PANSİYONCULUK YAYGIN

Foça turizmde yatak kaybetse de konaklayacağınız temiz Oteller, pansiyonlar  sizleri bekliyor. Foça"da genel otel konsepti oda kahvaltıdır. Leon Otel ve Hanedan otelde tam pansiyon yemek yeme seçenekleriniz var.Foça"da deniz ve doğa ile iç içe hizmet veren 3 yıldızlı leon otelde Oda kahvaltı fiyatı 50 TL .Foça şehir merkezinde pansiyonculuk da oldukça yaygın,Foça"da hizmet veren pansiyonlardan bir örnek vermek gerekirse tarihi bir binada hizmet veren İyon Pansiyon"da tek kişi 40,çift kişi 80 TL"ye açık büfe kahvaltı olanağı ile konaklayabilirsiniz. Foça Küçük denizde  sıralanmış küçük balıkçı sandalları ile iç içe balık restaurantlarında oturabilir, taze balıklar ve mezelerin tadını çıkarabilirsiniz

FOÇA'DA YOĞURTLU BALIK
Foça her bakımdan bir sahil ve balıkçı kasabası Foça"da mevsimine göre balığın en tazesini  her  zaman bulabilirsiniz. Kupes, dil, barbun, tirsi, levrek, deniz çipurası.yörenin meşhur deniz ürünlerinden sadece bir kaçı, Foça"da balık menüleri arasında en ilgi çekeni yoğurtlu balıktır.Yoğurtlu balık  Foça"nın spesiyalidir. İlk duyuluğunda insanın aklına birden zehirlenme tehlikesi gelir. Fakat Foça"da yoğurtlu balık  ziyafetinden sonra bugüne kadar anlatılanların  hurafe.olduğuna kanaat getirmek mümkün...Foça"da geçmişten bugüne sofralara tat veren  Kupes balığından  yapılan Yoğurtlu Balık menüsü Mübadele zamanında Yunanistan"ın Limni adasından Foça"ya göç edenler getirmiş.:

KARATAŞ EFSANESİ

Foça'da halk arasında anlatılan bir efsane vardır; ünlü Karataş Efsanesi... Adı  üzerinde efsane, yorumlara açık, Foça'nın gizemli çekiciliğine tam anlamıyla yakışan bir efsane bu. Foça'da nerede olduğu bilinmeyen bir taş vardır ve Karataş olarak anılır. Herhangi bir kaldırım taşı da olabilir bu gözümüzün önünde sadece taş diye durup duran; ya da yer altında, görmeden-bilmeden her gün üzerine basıp yürüdüğümüz Arnavut kaldırım taşlarından birinin metrelerce altında da. Gizemi ve çekiciliği de buradan doğmakta sanırım. Bilinmeyen bir taş ama neden olduğu efsane daha da çekici.

"Her kim ki; Foça'da nerede olduğu bilinmeyen Karataş'a basar ise; basireti bağlanır ve içinde bir yerlerde Foça'ya yerleşme ve hep burada olma isteğini bulur. Yolu nereye giderse gitsin, Karataş'a basan kişi bir gün mutlaka Foça'ya geri dönecektir..."

Karataş var; bunu herkes biliyor da nerede olduğunu kimse bilmiyor. Gezip dolaşırken bu taşa basan mümkünü yok bir daha Foça"dan kopamıyor.Çok zorlanıp bir yerlere gitse de mutlaka dönüp dolaşıp gene geliyor Foça"ya. Bir kez yolunuz Foça'ya düşmeye görsün, Foça"ya gelip de o büyülü havasını yakalayabilen herkes bu öyküyü duyunca dolaşıp duruyor sokaklarda. Belki Karataş"a basarim da bu yaşanası kasabada kalırım umuduyla. Bize kalırsa Foça"nın her yeri Karataş. Foça"yı görüp de sevmemek, dönüp gelmemek mümkün değil de ondan.

MİDİLLİ ADASINA VE KARABURUNA FERİBOT İŞLİYOR

İlk defa 2007 yılının Mayıs ayında Midilli Adası'na Gidiyoruz" Sloganıyla Turyol firması tarafından başlatılan Foça-Midilli gemi seferleri, yaz sezonlarında devam ediyor. Bilet fiyatları gidiş-dönüş tam 35 Euro, 4-12 yaş arası 20 Euro.Foça Midilli hattında hizmet veren Turyol firması, bu yıl Foça-Karaburun hattında da   sefer yapmaya   başladı .Gemi seferleri  İzmir"in şirin ilçesi Karaburun ile Turizm cenneti Foça arasında   2 ilçeye turizm köprüsü oldu. 50  dakika süren Foça Karaburun sefer ücretlerini gidiş dönüş kişi başı Tam bilet 15TL,öğrenci 8 TL, tek yön tam 8 TL ,öğrenci 5 TL ..

”ADALARA TEKNE TURU”

Foça"dan her sabah saat 11:00 sıralarında denize açılan günlük tur tekneleri ile Foça"nın birbirinden güzel adalarını görüp  mola sırasında denize girebilirsiniz. Bu adalar aynı zamanda Akdeniz foklarının da yaşadıkları yerlerden. Foklar en çok Siren ve Orak adası mağaralarında bulunuyor.Adalar fokların yanı sıra martılara da ev sahipliği yapıyor.Adaların en dikkat çekeni ise Atatürk sluetine benzetilen ada. Adanın görünüş şeklinin Atatürk"ün yüz profiline benzerliği herkesin dikkatini çekiyor. Aslan Burnu"nun Güney batısında, Foça İlçesinin en açığındaki ada görünüş biçimi olarak yat turuna çıkan turistlerin ilgi odağı. Günlük tur Biletleri 25 TL"den satılıyor. Turlarda Balık,makarna ve salata ikram ediliyor.

HER YERDEN DENİZE GİRİLEBİLİYOR

Foça şehir merkezinde bulunan Belediye Sosyal Tesis plajı,Kadınlar Plajı, Banyolar,Küçük Hanedan,Çanak koyu ,İngiliz burnu yarımadası ve  Yeni Belediye plajından denize girebildiğiniz gibi Foça sahilinde onlarca sayıda bulunan Ahşap iskelelerden denize girmek mümkün .Ayrıca Foça ve Yeni Foça mahallesi arasında 28 kilometrelik  sahil yolu üzerinde irili ufaklı bakir koylarda denize girebilir ve bir çoğunda çadır kurup konaklayabilirsiniz.

FOÇA"NIN TARİHİ  KÖYÜ KOZBEYLİ

Foça ilçesine bağlı  Şaphane Dağının Gencerlik Körfezini kuşbakışı seyreden bir yamacında; çam ormanları ve zeytinlikler arasındaki tarihi Kozbeyli Köyü"nün geçmişi en azından altı yüzyıl öncesine dayanıyor,Kozbeyli  eski taş evleri, camisi ve tarihi kalıntılarıyla zamana tanıklık ediyor. Son yıllarda Dibek kahvesi ve zeytinyağıyla ünlenen Kozbeyli Köyü Foça"nın turizmine katkıda bulunduğu gibi ikinci şirince olma yönünde ilerliyor. Köy meydanında  antikacıdan tutunda yöresel yemeklerin pişirildiği lokantalara kadar  açan işletmeler turizme hizmet veriyor. . Köyün simgesi olan Dibek kahvesi Türk kahvesinden biraz farklı tarzda kavrulup, öğütülüyor. Çiğ kahve odun ateşinde kavruluyor, sonra yüz yıllık havanda dövülüp, pişiriliyor.Özellikle köy meydanında bulunan Şakir"in kahvesine çevre ilçe ve illerden vatandaşlar  özel olarak Şakir"in dibek kahvesinden  içmeye geliyor.