Köy Enstitüleri Aliağa'da Anıldı

KÖY ENSTİTÜLERİ"NİN KURULUŞUNUN 71. YIL DÖNÜMÜ ALİAĞA"DA KUTLANDI

ALİAĞA HABER/ ALFA TİVİ/ YENİVİZYON GAZETESİ /  Atatürkçü Düşünce Derneği  Aliağa şubesi organizasyonunda  Güzelhisar Köyü Çamlıktepe  düzenlenen etkinlikler ile Köy Enstitüleri"nin kuruluşunun 71. yıl dönümü Aliağa"da kutlandı.
kutlamalara Aliağa kaymakamı İbrahim keklik, Aliağa belediye başkanı Ömer Turgut Oğuz, Aliağa Müftüsü Osman Canbolat,  Aliağa emniyet müdürü Ayhan saygılı, CHP Aliağa ilçe başkanı özlem şan Oğuzhan ve yönetim kurulu üyeleri, MHP Aliağa ilçe başkan yardımcıları Serkan Acar, Gülseren Alkış, İl genel meclis üyeleri, Belediye meclis üyeleri ve vatandaşlar katıldı.
Hava muhalefeti nedeni ile katılımın az olduğu kutlamalar Saygı duruşu ve istiklal Marşı"nın okunması ,ADD Aliağa Şube başkanı Nazan keskin"in katılımcılara teşekkürü ile başladı.
Köy enstitülerinin yetiştirdiği ,aydın ,araştırmacı, sorgulayan ülkesine yaşadığı topluma karşı sorumluluk sahibi olan insanları bugün özlemle arıyoruz diyerek sözlerine başlayan Keskin,” onların birer birer  aramızdan ayrıldıklarını gördükçe  yerine yenilerinin ne yazık ki  onlar kadar güçlü, erdemli bir şekilde gelmediklerini , yada gelemediklerini gördükçe  biraz daha aydınlanma mücadelesine sıkı sarılmanın  ihtiyacını duyuyoruz. Bugün burada olan herkes inanıyorum ki Atatürk devrimlerinin ve ilkelerinin  gelecek kuşaklara taşınması için elinden gelen her şeyi yapıyor. “dedi
Keskin"in konuşmasının ardında eğitimci yazar Cevat Yıldırım sözlerine Atatürk"ün 1924 yılında , Öğretmenler Birliği Kongresi Üyelerine yaptığı konuşmadan   “Öğretmenler! Erkek ve kız çocuklarımızın, aynı şekilde bütün öğretim basamaklarındaki eğitimleri uygulamalı olmalıdır. Yurt evladı, her öğrenim basamağında, ekonomik hayatta başarılı, iz bırakan, eser sahibi olacak şekilde bilgilerle donatılmalıdır. Ulusal ahlâkımız, çağdaş esaslarla ve hür fikirlerle artırılmalı ve takviye olunmalıdır. Bu çok mühimdir, bilhassa nazarı dikkatinizi çekerim    sizin başarınız Cumhuriyetin başarısı olacaktır. “alıntısı ile başladı.

Köy Enstitüleri"nin kuruluşundan kapatılmasına kadar geçen süreyi kendi hayatından kesitler vererek duygulu cümleler ile anlatan yıldırım, “Köy Enstitüleri, ilkokul öğretmeni yetiştirmek üzere 17 Nisan 1940 tarihli ve 3803 sayılı yasa ile açılmış okullardır. 1940-1946 arasında köy enstitülerinde 15.000 dönüm tarla tarıma elverişli hale getirilmiş ve üretim yapılmıştı. Aynı dönemde 750.000 yeni fidan dikilmişti. Oluşturulan bağların miktarı ise 1.200 dönümdü. Ayrıca 150 büyük inşaat, 60 işlik, 210 öğretmen evi, 20 uygulama okulu, 36 ambar ve depo, 48 ahır ve samanlık, 12 elektrik santralı, 16 su deposu, 12 tarım deposu, 3 balıkhane, 100 km. yol yapılmıştı. Sulama kanalları oluşturularak enstitü öğrencilerinin uygulamalı eğitim gördüğü çiftliklere sulama suyu öğrenciler tarafından getirilmişti.
Kapatıldığı 1954 yılına kadar Köy enstitülerinde 1.308 kadın ve 15.943 erkek toplam 17.251 köy öğretmeni yetişmişti. Okullar tarıma elverişli arazisi olan köylerin yakınlarında kuruldu. Amaçlarından biri de köylülerin alternatif tarım tekniklerini öğretmekti. Arıcılık bilinmeyen köylerde arıcılık, bağcılık bilinmeyen köyde bağcılık öğretiliyordu. Enstitüye atanan öğretmen gittiği köyde okul binasını köylülerin yardımıyla yapabilecek kadar inşaat bilgisi de öğreniyordu. Köy enstitüsünü bitiren bir öğretmen sadece bir ilkokul öğretmeni olmuyor aynı zamanda ziraatçilik, sağlıkçılık, duvarcılık, demircilik, terzilik, balıkçılık, arıcılık, bağcılık ve marangozluk konularını da uygulamalı olarak öğreniyordu. Enstitülerin hepsinin kendisine ait tarım arazileri, atölyeleri vardı. Bu sayede öğretmenler kendi okullarını gittiği köyde köylülerin işbirliği ile inşa ediyor ve devletin okul yapmasına gerek kalmıyordu.
Köy enstitülerinden mezun olan öğretmenlere yetiştirildikleri branşa ve gönderilecekleri köye göre 150 parçaya varan alet ve edevat veriliyordu. Öğretmenler bu alet ve edevat ile köylülerin de yardımıyla köy okulunu inşa ediyor ve köylülere hem modern tarım tekniklerini hem de okuma yazmayı ve hatta müzik aletleri çalmayı öğretiyordu.
Hasan Ali Yücel Milli Eğitim Bakanlığı döneminde dünya klasiklerini Türkçeye tercüme ettirmişti. Köy enstitüleri öğrencileri her sene 25 tane klasik romanı okumakla yükümlüydü. Bu sayede zeki köy çocuklarından engin entelektüel birikimleri olan aydınlar oluşuyordu
Hasan Ali Yücel, uygulamalı tarım dersini denetliyor.Sabahın erken saatlerinde uyanan öğrenciler kızlı ve erkekli zeybek ve halk oyunları oynayarak sabah sporlarını da yapmış oluyorlardı. Daha sonra kahvaltı ardından zorunlu okuma saati vardı. Kahvaltıyı kendilerinden önce kalkıp fırında ekmek pişiren öğrenci arkadaşları hazırlıyordu.
Bu bakımlardan köy enstitüleri yaparak öğrenim konusunda dünyada benzeri görülmemiş bir örnek oluşturmuş ve birçok akademik inceleme ve araştırmaya örnek olmuştur. 1946 yılında hükümetin yaklaşan seçimleri yitirme kaygısıyla CHP içinden muhalif milletvekillerinin başını çektiği örgütlü muhalefetin kampanyasıyla, müfredatında ve yapılanmasında kuruluş amaçlarından uzaklaşan değişiklikler yapıldı. İlerleyen yıllarda da, daha önceleri sıkı sıkıya bağlı olduğu "iş için iş içinde eğitim" ilkesinden uzaklaştırıldı. Önceleri yaratıcılığın ön plana çıktığı eğitim anlayışının yerine giderek geleneksel, ezberci eğitimin yerleştiği öğretmen okullarına dönüştürülerek 1954'te kapatıldılar. Aydınlanma hareketi olan Köy Enstitülerinin  kurulmasında Emeği geçen herkesi  özlemle  anıyoruz ” diyerek sözlerine son verdi.
Yıldırım"ın konuşmasının ardından Bornova ADD Şubesi Tiyatro grubu tarafından “Köy Enstitüleri ve kadının Toplumdaki yeri” konulu gösteri sunuldu.
Türküler eşliğinde devam eden etkinlik Yazar Ahmet Gürel ve Ahmet Önel"in   kitaplarını imzalaması ile sona erdi.