İzban Çalışanları Greve Gitti, İzmir’de Ulaşım Krizi Yaşandı

İzmir'de Aliağa-Torbalı arası banliyö taşımacılığını işleten TCDD ve İzmir Büyükşehir Belediyesi'nin ortak şirketi İZBAN A.Ş. personeli grev yaptı, okul ve işyerlerine gitmek için istasyonlara giden vatandaşlar büyük şaşkınlık yaşarken, bazı vatandaşlar, "Nasıl gideceğimizi kara kara düşünüyoruz kanat takıp havadan mı gidelim?" diye isyan etti.

İzmir'de Aliağa-Torbalı arası banliyö taşımacılığını işleten TCDD ve İzmir Büyükşehir Belediyesi'nin ortak şirketi İZBAN A.Ş. personeli bugünden itibaren grev kararı aldı. İZBAN'da çalışan 340 personeli kapsayan toplu sözleşme görüşmelerindeki uyuşmazlık nedeniyle Demiryol-İş Sendikası tarafından alınan karara göre saat 08.00'de grev başladı. İzmirlilerin grevden olumsuz etkilenmemesi için ESHOT ve İZULAŞ'ın yanı sıra İZDENİZ de seferlerini artırdı. Buna rağmen grev nedeniyle en büyük sıkıntıyı vatandaşlar yaşadı. Grevden haberi olmayan İzmirliler, okul ve işyerlerine zamanında yetişebilmek için istasyonlara geldiklerinde karşılarında "Bu işyerinde grev yazısını" görünce büyük şaşkınlık yaşadı. Bazı vatandaşlar duruma tepki gösterirken, bazıları ise işçilerin grev yapma hakkı olduklarını belirtti. İZBAN personeli, şartları iyileşene kadar grev kararından vazgeçmeyeceklerini bildirdi.

"Kanat takacağım"

Çiğli ilçesindeki işine gitmek için Alsancak'tan İZBAN'a binmek isteyen Mehmet Tura isimli vatandaş, "İşe gidecektim, ortada kaldım. Bu neyin grevi anlamadım. İşyerim Çiğli'de. Herhalde kanat takıp havadan uçarak işe gideceğim. Başka bir yolu yok. Grev olduğunu az önce öğrendim. İnternetim olmadığı için bilmiyordum. Emekçiler haklı olabilir. Olan işçiye, emekçiye oluyor. Dolayısıyla bizim gibi gariban vatandaşlar da ortada kalıyor" derken, bir vatandaş, "06.30'dan beri yoldayım. İşime geç kaldım. Bu nasıl belediye böyle?" diyerek tepki gösterdi.

"Herkes hakkını almalı"

Gaziemir'deki işyerine gitmek için her gün İZBAN'ı kullandığını ifade eden Ali Gören ise, "İşe otobüsle işe gideceğim, grevden haberim yoktu. Nasıl gideceğimi bilmiyordum, şimdi öğrendim. Grevin nedenlerini de buradaki işçilerden öğrendim. Ben de onlara herkesin hakkını alması gerektiğini söyledim" dedi.

"Nasıl gideceğimi kara kara düşünüyorum"

Grevle ilgili bilgisi olmadığını dile getiren Canan Akkan da şunları söyledi:

"İnterneti sürekli takip etmek durumunda değiliz. Bilgi verilse iyi olurdu. Menderes'e işe gidecektim. Şimdi nasıl gideceğimi kara kara düşünüyorum. Zaten çok aksaklığı olan bir sistem. Sürekli geç geliyoruz. Bir de böyle olunca burada kaldık. Sanırım Üçyol'a gidip oradan dolmuşa bineceğim. Bütün günüm mahvoldu."

"Hakları için grev yapıyorlar"

Avukat Lale Özberk ise grev kararı olduğunu görünce şaşırdığını belirterek, "Karşıyaka Adliyesine gitmek için en rahat yol benim için İZBAN'dı. Hayal kırıklığına uğradım ama çalışanlar hakları için grev yapıyorlar. Çalışanlara hakları verilmeli. Şimdi büyük ihtimalle taksiye bineceğim" ifadelerini kullandı.

"Hiçbir zaman da pes etmeyeceğiz"

Alsancak Garı önünde açıklama yapan işyeri baş temsilcisi ve aynı zamanda makinist olan Ahmet Güler, grev kararı ile ilgili şu bilgileri verdi:

"6 Haziran'dan itibaren toplu sözleşme görüşmelerimize başladık. İzmir halkını mağdur etmemek için bütün iyi niyetimizi gösterdik. 304 sendika üyesi arkadaşımızla defalarca işverenimizle görüşme yaptık ancak tüm iyi niyetimize rağmen görüşmelerimiz karşılık bulmadı. Oransal olarak yapılan ve kamuoyuna bildirilen yüzde 15'lik bir teklif olduğu söyleniyor ancak bu teklif maaşlarımızın düşük olması sebebiyle yoksulluk sınırında ücret almamız demek oluyor. 104 arkadaşımız hala asgari ücret alıyor. İzmir halkını mağdur etmek istemezdik. 300 bin yolcuyu her gün biz görüyoruz, onları taşıyoruz. Maalesef bizi grev yapmaya sevk ettiler. Biz vazgeçmeyeceğiz. Aldığımız ücretler yaptığımız işe oranla çok düşük. Ne kadar sürerse biz bu işin arkasında olacağız, hiçbir zaman da pes etmeyeceğiz."

"Asgari ücretle çalışıyoruz"

İZBAN çalışanları da; şoför, makinist, teknisyen ve gişecilerin asgari ücretle, yaklaşık 200 işçinin de asgari ücretin çok az üzerinde ücretlere çalıştıklarını söyledi. İZBAN ortaklarının diğer kurumlarında 100 günün üzerinde olan ikramiyenin İZBAN'da 70 gün, diğer kurumlarda 300 liraya varan iş güçlüğü tazminatlarının İZBAN'da 50 ile 80 lira arasında olduğunu kaydeden İZBAN çalışanları, "Diğer kurumlarda 270 liraya varan yakacak yardımı İZBAN'da 4 lira. Diğer kurumlarda işyerinde çalışanlar çalıştıkları her yıl için kıdem zammı alırken İZBAN'da 2010 yılından sonra işe girenlerin ücretleri her yıl için 15 TL eksik uygulanıyor. Diğer kurumlarda vardiyalı çalışanlara yüzde 33'e varan vardiya primi uygulanırken İZBAN'da vardiya primi hiç yok. Diğer kurumlarda en düşük 70 liralarda olan çıplak yevmiye İZBAN'da en yüksek ücret alan meslek grubuna 75 TL teklif olarak sunuldu" dedi.

"Şirket cirosundan aldığımız pay yüzde 0,64 artırılsın"

İşverenin piyasa şartlarını gözetmediğini savunan İZBAN personelleri, şu ifadelerini kullandı:

"Demiryol İş Sendikası olarak talebimizi tamamen kardeş kurumların ücretlerini dikkate alarak, hatta onlardan yüzde 15'in altında bir teklif hazırladık. Bizler istemesek de grevin eşiğine işverenimiz tarafından getirildik. Davullu zurnalı törenle çalışanların mutlu olacağı bir sözleşmenin imzalanmasının İZBAN'ın verimini artıracağını söyledik. İstediğimiz, şirketin cirosundan aldığımız payın yüzde 0,64 artırılmasıdır. Günde 350 bin yolcu taşıyan İZBAN'da talebimizle işverenimizin teklifi arasında 304 işçi için aylık 53 bin 111 TL fark kalmıştır."

Ulaşım seferberliği

İZBAN'da görev yapan personelin 8 Kasım Salı gününden itibaren grev kararı alması nedeniyle ESHOT ve İZULAŞ Genel Müdürlükleri düzenlemeler yaparak seferleri artırdı. Toplu ulaşımda yaşanacak sıkıntının asgari düzeye indirilmesi amacıyla, gerekli güzergahlarda grev süresince görev yapacak yeni hatlar açılacak, mevcut hatlar ise takviye edilecek. Grev süresince hizmet verecek tüm yeni hatlar sabah 06.00'dan itibaren hizmete başlayacak. Öte yandan grev kararı nedeniyle trafik yoğunluğunun yaşandığı gözlendi.