BOTAŞ'A Hazine Engeli

DEPO İÇİN EGEGAZ'I İSTEYEN BOTAŞ'A HAZİNE ENGELİ  

Yaşanan son doğalgaz krizinden sonra gelecek kış için şimdiden önlemlerini almak isteyen ve bu nedenle İzmir-Aliağa'daki Egegaz sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) Terminali'ni devreye sokmayı planlayan Boru Hatları ile Petrol Taşıma A.Ş. (BOTAŞ), Hazine engeline takıldı. BOTAŞ, 2001 yılında tamamlanan Türkiye'nin ilk özel LNG depolama tesisi olan Egegaz'ı kiralayabilmek için Hazine'den onay istedi. Ancak Hazine, BOTAŞ'a "al ya da öde" şartına girilmemesi, yılın sadece 3-4 ayı kiralama yapılması ve finansman programının bozulmamasını içeren bir dizi şartları kabul etmeleri durumunda onay verebileceğini belirtti. BOTAŞ ise şirketin ancak yıllık anlaşmayı kabul ettiğini ve sunulan şartlar altında projenin zora gireceği mesajını Hazine'ye iletti. 

AYLIK ANLAŞMA EGEGAZ'I ZARARA SOKAR

Bugüne kadar yaşanan en zorlu doğalgaz arz krizinin gelecek kış da tekrarlanmamasını isteyen BOTAŞ, uzun zaman önce tamamlanan ama hala faaliyete geçmemiş olan Çolakoğlu Grubu'na ait Egegaz'ı kullanabilmek için Hazine'den izin istedi. BOTAŞ bir KİT olduğu ve ilave harcamaları ise finansman programını olumsuz etkileyebileceği için Hazine'den onay almak zorunda. Üstelik, BOTAŞ'ın mali gücü Egegaz'ı Hazine desteği olmaksızın kiralamaya da yeterli değil. Hazine ise finansman programını göz önüne alarak depolama tesisinin belirli şartlar altında kullanılabileceğine dikkat çekti. Hazine buna gerekçe olarak doğalgazda arz sıkıntısının kış aylarında yaşandığını ve bu nedenle özellikle kış aylarında olmak üzere 3-4 aylık bir süre ile kiralamanın yeterli olabileceği görüşünü sundu. Enerji Bakanlığı yetkilileri ise, Egegaz ile yapılan görüşmelerde şirketin birkaç aylığına tesisi kiraya vermek istemediğini belirterek, şirketin bu durumda zarara girebileceğine dikkat çektiler. Bakanlık yetkilileri, depolama tesisi için şirketle ancak yıllık anlaşma yapılabileceğini bildirdiler. 

HAZİNE ŞARTI KRİTERLERE UYGUN DEĞİL

Bakanlık yetkilileri, depolama tesisindeki pompa ve kompresörlerin çalışabilmesi için her ay düzenli olarak depoda LNG bulundurulması gerektiğini belirterek, Hazine'nin koyduğu şartın teknik kriterlere uygun olmadığını bildirdiler. Gelecek kış tesisin kullanılabilmesi için bu yazdan itibaren depolamaya başlanması gerektiğini vurgulayan Bakanlık yetkilileri, “Hazine'den gerekli onay alınsa bile tesis ancak 2-2.5 ay sonra kullanılmaya başlayabilir” denildi.

Depolama tesisinde her ay 150 milyon metreküplük LNG depolanması gerektiğini ifade eden Bakanlık yetkilileri, LNG'nin spot piyasadan alınacağını bildirdiler. BOTAŞ'ın Doğalgaz Piyasası Kanunu'na göre mevcut anlaşmaları dışında yeni gaz alım anlaşması yapamayacağı ile ilgili olarak Bakanlık yetkilileri, "BOTAŞ, Egegaz'da depolayacağı LNG için yeni bir anlaşma yapmayacak. Gerekli LNG'yi spot piyasalardan temin edecek. Yani fatura karşılığı LNG alımı yapacak. Bunun için yasal değişiklik gerekmiyor” diye konuştular. Egegaz'ın ithalat yapabilmesi için Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu'nun konuyla ilgili tebliği yürürlüğe koyması gerekiyor. Ancak özel sektörün LNG veya doğalgaz ithal etmesi için öncelikle BOTAŞ'dan izin alması öngörülüyor. 

“LNG İTHALATI YAPMAK İSTİYORUZ”

Egegaz yetkilileri ise terminalin BOTAŞ tarafından kullanılması için görüşmeler yapıldığını belirterek, kendilerinin de LNG ithalatı yapmak istediğini ve ithalat lisansı talebinde bulunduklarını ifade ettiler. Terminalin devreye girebilmesi için LNG getirilmesi gerektiğine dikkat çeken Egegaz yetkilileri, "Bu da ancak Egegaz'a LNG ithalat hakkı verilmesi veya BOTAŞ'ın sorumluluğundaki mevcut ulusal LNG arzından bir miktarının Egegaz Terminali'nde hizmeti verilmesiyle sağlanabilecek. Depolama lisansı alındıktan bugüne kadar her iki konuda da ilerleme olmadığından terminal hala faaliyete geçemedi" diye konuştular.

Egegaz yetkilileri, Hazine'nin BOTAŞ'a sadece yılın belirli ayları için depolama tesisini kullanmasına onay vermesi ile ilgili olarak, "LNG terminalleri olağanüstü ve arıza durumları hariç, teknik açıdan yıl boyu sürekli çalıştırılmak zorundadır" diye konuştular.