AKP, İktidarda 3. Yılını Doldurdu!

Başbakanlık, 58. ve 59. Hükümet'in 3 yıllık karnesini çıkardı. Hazırlanan karnede hükümetin Acil Eylem Planı'ndaki 205 hedeften 53'ünü gerçekleştiremediği tespit edildi. Plandaki 19 hedef, Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer'e takılırken, Kamu Yönetim Reformu, YÖK Kanunu ve Sosyal Güvenlik Reformu'ndaki gecikme planı etkiledi.

Hükümetle Çankaya Köşkü arasında yaşanan "veto" gerginliği, 3 Kasım 2002 tarihinde yapılan seçimlerin ardından işbaşına gelen AK Parti iktidarının hazırladığı Acil Eylem Planı'na da yansıdı. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan tarafından 16 Kasım 2003 tarihinde kamuoyuna duyurulan Acil Eylem Planı'ndaki 19 hedefin, Cumhurbaşkanı Sezer'in veto ettiği yasalar nedeniyle hayata geçirilemediği ortaya çıktı. Başbakanlık tarafından hazırlanan "Acil Eylem Planı Uygulama Sonuçları" raporuna önsöz yazan Başbakan Erdoğan, hükümetin güvenoyu aldığı 28 Kasım 2002 tarihinden bu yana geçen yaklaşık 2.5 yıllık sürede uygulanan Acil Eylem Planı'nın uygulama sonuçlarını değerlendirdi. Erdoğan, muhtelif sebeplerle ortaya çıkan bazı gecikmelere rağmen çok önemli bir başarı seviyesine ulaştıklarını kaydetti. Türkiye'nin yıllardır sürüncemede bırakılan birçok sorunun AK Parti iktidarında çözüldüğüne işaret eden Erdoğan, "Gerek vatandaşlarımız nezrinde gerekse uluslararası camiada ülkemizle ilgili olarak oluşan güven ortamının sağlanmasında ekonomik büyüme, enflasyon ve faiz oranları, borç yükü, ihracat gibi makro ekonomik büyüklüklerde çok olumlu gelişmelerin elde edilmesinde, demokratikleşme ve hukuk reformu alanında gerçekleştirilen reformlarla Kopenhag Kriterleri'nin sağlanarak, AB'den üyelik müzakereleri için tarih alınmasında Acil Eylem Planı uygulamalarının önemli katkısı olmuştur" dedi.

Erdoğan, çevresel gelişmeler ve değişimleri dikkate alan dinamik bir anlayışla Acil Eylem Planı uygulamalarının bundan sonra da temel amaçlarından sapmadan etkin bir şekilde sürdürüleceğini dile getirdi.

205 HEDEFTEN 152'Sİ HAYATA GEÇİRİLDİ

Hazırlanan raporda, 58. ve 59. Hükümetler döneminde uygulanan Acil Eylem Planı'nda 2005 yılı sonu itibariyle 1 aylık 14 faaliyetiyle 3 aylık 25 faaliyetin tamamının, 6 aylık 39 faaliyetin 35'inin, 12 aylık ve üzeri süreli 82 faaliyetin 34'ünün, sürekli ve orta uzun vadeli olarak belirtilen 44 faaliyet kapsamında 2 yıllık süre içinde yapılması gerekenlerin sorunsuz bir şekilde yerine getirildiği vurgulandı. Konular açısından da Acil Eylem Planı'ndaki faaliyetlerin mercek altına alındığı raporda, Kamu Yönetim Reformu kapsamındaki 45 faaliyetin 31'inin, Ekonomik Dönüşüm Programı kapsamındaki 91 faaliyetin 76'sının, demokratikleşme ve hukuk Reformu kapsamındaki 24 faaliyetinin 20'sinin, sosyal politikalar kapsamındaki 45 faaliyetin 25'inin tamamlandığı vurgulandı. Acil Eylem Planı'nda yer alan toplam 205 faaliyetten 152'si için bugüne kadar yapılması gerekenlerin yapıldığına dikkat çekilen raporda, tamamlanamayan diğer faaliyetler kapsamında ise önemli ilerlemeler kaydedildiği, birçok yasal altyapı çalışmasının da tamamlanma aşamasına geldiği ifade edildi.

Acil Eylem Planı'nda henüz tamamlanmadığı tespit edilen 53 faaliyetin 26'sının Kamu Yönetimin Temel İlkeleri ve Yeniden Yapılandırılması Hakkında Kanun, YÖK Kanunu ve Sosyal Güvenlik Reformu Kanunları'nın yasalaşmasındaki gecikmelerden dolayı aksamaya uğradığı belirtildi. Kamu Yönetim Reformu ve YÖK Reformu Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer tarafından veto edilen yasalar arasında bulunuyor. Acil Eylem Planı'nda Kamu Yönetim Reformu, YÖK Reformu ve Sosyal Güvenlik Reformu nedeniyle gecikmeye uğrayan icraatlar şöyle:

GECİKMEYE UĞRAYAN İCRAATLAR

"- Tüm kamu kurum ve kuruluşlarının dış temsilcilikleri gözden geçirilerek gereksiz olanlar kapatılacak, personel fazlalıkları azaltılacak

- Merkezi idarenin görev ve yetkileri belirlenecek

- Yerel yönetimlerin insan kaynakları güçlendirilecek

- Yerel yönetimlerin mali yapısı güçlendirilecek

- Taşra teşkilatları il idaresine bağlanacak

- Taşra teşkilatı personeli il idaresine bağlanacak

- Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı yeniden yapılandırılacak

- Milli Eğitim Bakanlığı yeniden yapılandırılacak

- Okul yönetimleri demokratik hale getirilecek

- Sağlık Bakanlığı yeniden yapılandırılacak

- Hastaneler idari ve mali yönden özerk bir yapıya kavuşturulacak

- ÖSYM yeni görevleriyle uyumlu olarak yeniden yapılandırılacak

- Yükseköğretim Kurulu yeniden yapılandırılacak

- Yeni üniversite kurulması objektif kriterlere bağlanacak

- Yönetilebilir olmaktan çıkan büyük üniversiteler bölünerek yeni üniversiteler kurulacak. Öğretim üyesi ve fiziki altyapısı olan illerde yeni üniversiteler kurulacak

- Üniversiteler idari ve akademik özerkliğe kavuşturulacak ve kaynak kullanımında esnekliğe sahip olacak

- Bölgenin yapısı ve öğretim elemanlarının özelliğine uygun tarzda bazı üniversitelerin belli konularda ihtisaslaşması sağlanacak

- Meslek Yüksek Okulları yeniden yapılandırılacak

- Açıköğretim çeşitlendirilerek yaygınlaştırılacak

- Sağlık hizmetlerinin sunumu ile finansmanı ayrılacak

- Genel Sağlık Sigortası Sistemi ve Kurumu kurulacak

- Bütünleştirilmiş bir sosyal güvenlik ağı kurulacak

- Uzun vadeli ve kısa vadeli sigorta programları birbirinden ayrılacak

- Prim karşılığı olmayan ödemeler kaldırılacak

- Bütünleştirilmiş bir sosyal hizmet ve yardım ağı ve kurumsal yapısı oluşturulacak."

SEZER'İN "VETO" KARARINA DİKKAT ÇEKİLDİ

Raporda, söz konusu 3 temel yasadan biri olan Kamu Yönetimin Temel İlkeleri ve Yeniden Yapılandırılması Hakkında Kanun Meclis'te yasalaşmasına rağmen Cumhurbaşkanlığı tarafından tekrar görüşülmek üzere iade edildiği kaydedildi. Yükseköğretim Kanunu ve Yüksek Öğretim Personel Kanunu'nda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Tasarısı'nın TBMM'ye sevkedildiği belirtilen raporda, 3 düzenlemeden bir diğeri olan Sosyal Güvenlik Reformu kapsamındaki Genel Sağlık Sigortası Sistemi ve Sağlık Sigortası Kurumu Kanunu Tasarısı'nın da yine Meclis'e sevkedildiği ifade edildi. Bu 3 kanun dışında kalan "devam ediyor" ve "tamamlanmadı" olarak değerlendirilen 27 faaliyetten 2 adedinin Meclis'e intikal ettiği dile getirilen raporda, bu kanunların Kalkınma Ajanslarının Kuruluşu, Koordinasyonu ve Görevleri Hakkında Kanun Tasarısı ve Çerçeve Tarım Kanunu Tasarısı olduğu vurgulandı. Hedefler arasında yer alan Genel İdari Usul Kanun Tasarısı Taslağı, Devlet Yardımlarının Çerçevesi, İzlenmesi ve Denetlenmesi Hakkında kanun Tasarısı Taslağı, Elektronik Haberleşme Kanunu Tasarısı Taslağı'nın da Başbakanlığa sevkedildiği dile getirildi.

HUKUK VE EKONOMİ ALANINDA SEKTEYE UĞRAYAN HEDEFLER

Acil Eylem Planı'nda şu ana kadar gerçekleştirilemeyen 22 faaliyetin başında ise ekonomi yönetiminin tek çatı altında toplanması, yeni Anayasa hazırlanması, Anayasa Mahkemesi'nin yeniden yapılandırılması, Siyasi Partiler Kanunu ve Seçim Kanunu'nda değişiklik yapılması, hakimlerin bağımsızlığını sağlamaya yönelik düzenlemeler, Devlet Personel Rejimi Reformu ve sosyal tesislerin satılması hedefleri geliyor. Plana göre geciken diğer icraatlar ise şöyle sıralandı:

"- Görevden ayrıldıktan sonra yapılamayacak işlerle ilgili alanlar genişletilecek ve etkin bir şekilde uygulanacak

- Siyasetin finansmanı şeffaf hale getirilecek

- Mevzuatımızdaki sır kavramı yeniden belirlenecek

- Vergi mevzuatı basitleştirilecek

- Bor işlemesi özerk bir yapıya kavuşturulacak

- Ulaştırma Ana Planı tamamlanacak

- Önemli ulaştırma projeleri için yeni finansman modelleri geliştirilecek

- TCDD yeniden yapılandırılacak

- Turizm reformu gerçekleştirilecek

- Yeni turizm kentleri oluşturulacak

- Tarım Bilgi Sistemi oluşturulacak

- Transgenik Bitkilere İlişkin Yönetmelik çıkarılacak

- Çiftlik Muhasebe Veri Ağı Sistemi geliştirilecek

- Tarım kesimi tapu kadastro çalışmaları tamamlanacak, çiftçi kayıt sistemi ve coğrafi bilgi sistemi geliştirilecek

- İlköğretimin 6. sınıfından itibaren, öğrencinin ilgi ve kabiliyetine uygun tarzda eğitim alması sağlanacak."

Raporda, Acil Eylem Planı kapsamında gerçekleştirilen önemli faaliyetler arasında ise Bakanlık sayısının 22'ye düşürülmesi, makam aracı kullanımı ve taşıt alımının sınırlandırılması, kamu lojmanlarının kiralarının rayiç bedele yaklaştırılması, kamu yönetiminde bürokratik formalitelerin azaltılması, Bakanlar Kurulu'nun düzenli şekilde toplanması, Yerel Yönetim Reformu'nun çıkarılması, yolsuzluklarla mücadele amacıyla hayata geçirilen yasal ve idari düzenlemeler, IMF, Dünya Bankası ve Avrupa Birliği gibi uluslararası ve uluslarüstü kuruluşlarla ilişkilerin etkin bir şekilde yürütülmesi, Türkiye'nin uluslararası kredibilitesinin arttırılması, mali milat uygulamasının kaldırılması, kayıtdışı ekonominin kayıt altına alınması, özelleştirme çalışmalarının sistemli hale getirilmesi, doğrudan yabancı yatırımların özendirilmesi gibi birçok icraat sayıldı.

Raporda ayrıca, Kamu Yönetim Reformu, Yerel Yönetimler Reformu, Ekonomik Dönüşüm Programı, özelleştirme, ihracat, enerji, ulaştırma, madencilik, tarım ve hayvancılık, demokratikleşme ve hukuk reformu, sosyal politikalar, işsizliğin önlenmesi, kentleşme alanında yapılan icraatlar da ayrıntılı olarak yer aldı.